|
Toegepaste cultuurgeschiedenis in de17de eeuwse binnenstad: een plan voor culturele innovatie in het stadshart
Brief met het aanbod van het initiatief ‘The East in the West’ aan de Gemeente Amsterdam
Een voorbeeld voor de toepassing van het concept in de binnenstad.
Dit is pagina 4 De correspondentie met het Stadsdeel Centrum, de UVA, Musea en Stadsgoed over het initiatief ‘the East in the West’
|
|
Overleg met het coalitieproject 1012
Van: Anne Bijlmer [mailto: ..@pmb.nl]
Geachte heer Ingenhoes,
Gisteren hebben Pierre van Rossum, projectdirecteur van Coalitieproject 1012, en ikzelf uw winkel in de Nieuwe Hoogstraat bezocht. We hebben met u gesproken over de toekomst van uw winkel. Uw winkel is in de huidige vorm commercieel niet rendabel en zal over enkele maanden sluiten. U hebt de winkelruimte ter overname aangeboden en bent nu op zoek naar een redelijke kandidaat. Dat u op zoek bent naar een ‘hoogwaardige’ kandidaat stellen wij zeer op prijs.
Daarnaast hebben wij gesproken over uw idee voor een culturele entree van Amsterdam. Naar aanleiding van het gesprek stuur ik u hierbij de gegevens van enkele partijen die hierin wellicht met u mee kunnen denken.
- Sander Kok, eigenaar van het antiquariaat in de Oude Hoogstraat, is lid van de werkgroep Chic en Louche. Deze werkgroep bestaat uit bewoner en ondernemers die nadenken over een opwaardering van De Wallen en hierover geregeld met de Gemeente spreken. Daarnaast is Sander Kok in gesprek met de UvA over een nieuwe invulling van het Oost Indisch Huis. Zijn e-mailadres is --
- De UvA is eigenaar van het Oost Indisch Huis in de Oude Hoogstraat. De huidige functie van het pand zal binnen enkele jaren verhuizen en de UvA is op zoek naar een nieuwe invulling van het pand. Wij hebben hierover gesproken met Salomé Bentink. Haar email / telefoonnummer 020-525.---
- Herbert van Hasselt is directeur van de Oude Kerk en lid van de werkgroep Oudekerksplein. Deze werkgroep is bezig met het ontwikkelen van een visie om het Oudekerksplein meer allure te geven en het functieaanbod beter te laten aansluiten op de historische omgeving en het culturele aanbod van de Oude Kerk. Zijn email is telefoonnummer: 020-635.----
- De Beurs van Berlage is bezig met de ontwikkeling van een nieuwe invulling. Het is de bedoeling dat het een culturele entreepoort van Amsterdam gaat worden. Voor zover ik weet is het plan nog niet geheel uitgewerkt en misschien dat uw concept hierin een plaats kan krijgen. Hierover zou u contact op kunnen nemen met Guus Bakker, email: , telefoonnummer: 020-530.----
Met vriendelijke groet,
Anne Bijlmer Coalitieproject 1012
Anne Leo Bijlmer Assistent projectmanager Coalitieproject 1012 ProjectManagement Bureau Gemeente Amsterdam
Bezoekadres: Weesperstraat 432, 1018 DN Postbus: 1269, 1000 BG Amsterdam Internet www.pmb.amsterdam.nl |
|
UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM
Postbus 19268 1000 GG Amsterdam Bezoek: Spui 21 / Tel: 020-525 ../ Fax: 020-525 ..
De heer H. Ingenhoes / “The East in the West”
Amsterdam, 14 oktober 2009 Geachte heer Ingenhoes,
Met belangstelling hebben wij kennis genomen van uw proefproject “The East in the West”. In het kader van het coalitieproject 1012 hebt u hierover gesproken met de heer Van Rossum, de projectdirecteur. De heer Van Rossum heeft u aangeraden aansluiting te zoeken bij andere initiatieven voor publieke functies in de buurt die inhoudelijk aansluiten op de historische omgeving van het stadshart. Daarbij heeft hij o.a. de nieuwe invulling van het Oost Indisch Huis genoemd.
Met vriendelijke groet,
Directeur Huisvestings Ontwikkeling |
|
Correspondentie met de Universiteit van Amsterdam over de toekomst van het Oost Indisch Huis.
Van: eastinthewest.nl/herman ingenhoes
Afzender : Herman Ingenhoes / The East in the West Nieuwe Hoogstraat 28 1011 HG Amsterdam
Aan : De Universiteit van Amsterdam – Huisvestingsontwikkeling t.a.v. de Directeur Huisvestings Ontwikkeling
Onderwerp : Toekomstplannen Oost-Indisch huis
Geachte mevrouw Bentinck,
Kort voor het begin van de zomervakantie heb overleg gevoerd met de projectdirecteur Pierre van Rossum van het coalitieproject 1012, van de gemeente Amsterdam. De aanleiding voor dit overleg was, dat ik het plan van mijn proefproject “the East in The West” aan het coalitieproject 1012 ter overdracht heb aangeboden.
Mijn plan is gebaseerd op de waarneembare culturele invloeden van de Aziatische wereld in 17de eeuws Amsterdam, en met name op het verschijnen van de ‘Oost-Indische winkels’ waarvan er in de 17de eeuw zeker dertig hebben bestaan. Een toepassing van mijn concept in het stadshart kan naar mijn overtuiging een krachtige impuls geven aan de cultuurhistorische opwaardering van het 1012 gebied.
Uit het overleg met Pierre van Rossum werd duidelijk dat de toepassing van mijn idee op “de Rode Loper” op dit ogenblik niet haalbaar is. Wel werd mij aangeraden om aansluiting te zoeken bij andere initiatieven voor publieke functies die inhoudelijk aansluiten op de historische omgeving van het stadshart, waaronder de toekomstige functie van het Oost-Indisch Huis. ( de brief met deze aanbevelingen is als bijlage toegevoegd )
Hierbij stel ik u in kennis van mijn idee, omdat ik denk dat het een interessante toevoeging kan gaan worden aan de nieuwe plannen rond bestemming van het Oost-Indisch Huis.
Vanuit mijn kunsthistorische achtergrond en mijn werk aan het proefproject ‘the East in the West’ ben ik natuurlijk zeer benieuwd naar de ontwikkeling van nieuwe publieksfuncties in en rondom het Oost-Indisch huis. Als mijn idee u aanstaat kunnen wij wellicht overleg voeren over de toepassingsmogelijkheden van mijn plan. In ieder geval kunt u mijn plan in portefeuille houden, en het voorleggen aan uw collega’s en andere belangstellenden.
In het onderschrift bij deze brief heb ik enkele kanttekeningen bij de mogelijke toepassing geplaatst. *
Inmiddels heb ik mijn idee ook voorgelegd aan Sander Kok, en hem mijn medewerking toegezegd aan een nadere uitwerking van de plannen rondom het Oost-Indisch huis.
Graag verneem ik uw reactie op mijn idee, en nodig u uit om uzelf op de hoogte te komen stellen in de winkelopstelling in de Nieuwe Hoogstraat.
Met vriendelijke groet,
Herman Ingenhoes
“The East in the West” Nieuwe Hoogstraat 28 1011HG Amsterdam Tel. 0626364767
*Hoe de nieuwe functies in en rondom het Oost-Indisch huis ook vormgegeven zullen worden, het zal zeker opnieuw de belangstelling opwekken voor de rol van de Voc en de stad Amsterdam in de Nederlandse- en Europese wereldexpansie. Tot nu toe is vanwege de schaduwzijde van deze geschiedenis terughoudend omgegaan met de presentatie van dit thema in de publieke ruimte van de historische binnenstad. De historische betrekkingen tussen Europa en Azië vanaf de 17de eeuw zijn echter zo belangrijk, dat het hoog tijd geworden is om de interculturele verschijnselen rondom dit thema opnieuw zichtbaar te maken in de historische binnenstad. Het is natuurlijk een uitgelezen kans als dit kan gebeuren op een ‘podium’ rondom het voormalig hoofdkantoor van de Voc.
Door het scheppen van samenhangende hoogwaardige (winkel) functies met cultuurhistorisch karakter kan dit voor Amsterdam zo belangrijke thema op de oorspronkelijke locatie inzichtelijk gemaakt worden aan een breed publiek. Om te voorkomen dat een geromantiseerd beeld van de voc wordt neergezet of een nostalgisch themapark wordt geschapen, moet natuurlijk wel een verantwoorde regie worden gevoerd. Hierbij kan een beroep worden gedaan op de expertise van de vakmensen die betrokken zijn geweest bij onderzoek, publicaties en tentoonstellingen over dit thema.
De bijdrage van mijn concept van The ‘East in the West’ kan er uit bestaan een cluster bijzonder aantrekkelijke winkel- en expositieopstellingen met bijbehorend documentatie aanbod te realiseren. Hierin kunnen Aziatische stoffen, porselein, exotica, etnografica, prenten en cartografie deel gaan uit maken van een set van thematische opstellingen die verwijzen naar de spilfunctie van Amsterdam in de wereldhandel en ontwikkeling van kunst, wetenschap en wereldonderzoek in deze belangrijke periode van de geschiedenis.
Bij het ‘herscheppen’ van Oost-Indische winkel(s) komt in mijn idee de nadruk te liggen op: Het grote belang voor de Voc om deel te kunnen nemen aan de sinds de oudheid befaamde inter-Aziatische handel; het grote belang voor Noord-Europa van de directe aanvoer van luxe Aziatische materialen en exotica voor de Europese elite.
Het ligt voor de hand dat er vanuit deze invalshoek hoogwaardige functies in de publieke omgeving kunnen worden geschapen, waarbij de 17de eeuwse bewondering voor kunstzinnige materialen uit de Niet-westerse wereld tot uitdrukking wordt gebracht.
In zo’n brede thematische opzet over de internationale cultuuruitwisselingen mag de aandacht voor de schaduwzijde van de economische wereldexpansie natuurlijk niet ontbreken. Ik ben er van overtuigd dat hieraan met de expertise en kennis van de vele vakmensen op dit gebied op verantwoorde wijze invulling kan worden gegeven.
Bij een toekomstige uitwerking van mijn concept is mij inhoudelijke ondersteuning toegezegd door Ebeltje Hartkamp (oud conservator textiel van het Rijksmuseum) en Christiaan Jörg (oud conservator en expert op het gebied van de keramiek en de Oost - West interacties in de 17de eeuw ) Beide kennen mijn winkel- en proefproject, en waarderen het idee. |
|
Afzender :
Herman Ingenhoes / The East in the West Nieuwe Hoogstraat 28 1011 HG Amsterdam Tel. 0626364767
Aan :
Wim Pijbes / Rijksmuseum
Paul Spies / Amsterdams Historisch Museum
Stadsgoed NV Amsterdam
Onderwerp :
Cultuurhistorisch concept voor de historische binnenstad.
Geachte heren,
Graag stel ik u in kennis van mijn voorstel aan het stadsbestuur om een opvallend element uit de Amsterdamse cultuurgeschiedenis in te zetten voor de opwaardering van de historische binnenstad. Het idee van dit voorstel is gebaseerd op de waarneembare culturele invloeden van de Aziatische wereld in 17de eeuws Amsterdam, en met name op het verschijnen van de ‘Oost-Indische winkels’ waarvan er in de 17de en 18de eeuw zeker dertig hebben bestaan.
Naar mijn overtuiging kan mijn idee over dit onderdeel van de Amsterdamse cultuurgeschiedenis onder de regie van de culturele wetenschap op innovatieve wijze ingezet worden voor de verbetering van het culturele klimaat in het stadshart.
Ik ben zeer benieuwd of u dit idee ook geschikt acht om in samenwerking met het Rijksmuseum en AHM te realiseren.
Ikzelf ben ervan overtuigd dat een culturele opwaardering van het stadshart niet gerealiseerd kan worden zonder de expertise van vakmensen uit de kunst- en cultuurgeschiedenis, en dat de culturele instellingen hier voor een belangrijk deel de regie over moeten hebben.
Daarom Ik stuur u de kopie van mijn mail aan de UvA over mijn voorgestelde bijdrage aan de toekomstplannen rondom het Oost-Indisch huis. Inmiddels heeft de UvA mij laten weten mijn plan ook zal worden besproken bij de toekomstige ontwikkeling van deze plannen. Ik heb mijn concept ook voorgelegd aan het bestuur van ‘de Beurs van Berlage’ , in verband met de toekomstige ontwikkeling van een culturele entreepoort van Amsterdam. BvB heeft mij laten weten het plan in portefeuille te houden.
In de brief aan de UvA vind u ook een toelichting op mijn concept.
Een belangrijk onderdeel van mijn plan - en dit is ook mijn speciale expertise - is het realiseren van winkelfuncties die inhoudelijk aansluiten op de historische omgeving van de binnenstad, waarmee ze in feite functioneren als de ‘museumwinkels’ van het historisch stadshart
Het is mijn bijzondere expertise geworden om de 17de eeuwse ‘Oost-Indische winkel’ opnieuw vorm te kunnen geven, en dit interessante verschijnsel daadwerkelijk opnieuw tot leven te brengen in een proefproject op locatie.
Wat ik in vervolg hierop voor ogen heb - bijvoorbeeld toegepast op de locatie van de Oude Hoogstraat waarin het Oost-Indisch Huis mogelijk een museale functie zal gaan krijgen is het volgende :
Het uitgangspunt van mijn plan is dat de historische binnenstad belangrijk cultureel erfgoed is, en dat er naast puur commerciële activiteiten ook publieke functies thuishoren die aansluiten op de historische omgeving.
Hiermee wordt evenwicht aangebracht tussen de uitingen van de vrije commercie en de historische betekenis van de omgeving.
Om dit te bereiken zie ik tussen de reguliere economische activiteiten in het stadshart een onderling samenhangend stelsel van publieke functies verschijnen die gezamenlijk naar buiten treden met het thema :
Amsterdam als ‘emporium mundi’ in de Gouden eeuw, wereldhandelscentrum in Europa.
Er zijn binnen dit cultuurhistorisch thema talloze onderwerpen denkbaar waarmee bijzonder aantrekkelijke publieke functies gecreëerd worden die samen met dit thema in de publieke ruimte van het stadshart kunnen opwaarderen:
-Oost-Indische winkels met Aziatische stoffen en porselein aangeboden : oud en nieuw, reproducties uit de oorspronkelijke bron in Azië, en vernieuwende ontwerpen bijvoorbeeld in samenwerking met het kunstonderwijs.
-Rariteitenwinkels is er aanbod van : etnografica , niet-westerse kunst en kunstnijverheid, naturalia en vroegmoderne technische snufjes en gebruiksvoorwerpen - verwijzend naar de rariteiten- en studieverzamelingen die in de 17de en 18de eeuw werden aangelegd.
-Boek- en prentenwinkels voor oude en gereproduceerde prenten, kaarten en literatuur Hierbij kan natuurlijk aansluiting gezocht worden met bestaande activiteiten die op dit thema aansluiten, bijvoorbeeld antiquariaat, boek- en kunsthandel, cultuurhistorische activiteiten.
Naast winkel en galerie functies die het cultuurhistorisch thema dragen, lijkt het voor de hand te liggen een informatief voorportaal te scheppen voor bijvoorbeeld het Rijksmuseum, het Amsterdams Historisch museum, Scheepvaartmuseum en Tropenmuseum.. maar ook een vertegenwoordiging voor andere Nederlandse steden die tot bloei kwamen door de handel op Azië in de Gouden eeuw: De steden rond de Zuiderzee en hun relatie tot Amsterdam; de steden met een kamer van de Voc.
Ik ben benieuwd van u te horen of het museum er belang in stelt om dit idee in samenwerking met het stadsbestuur en vastgoed eigenaren in het 1012 gebied uit te werken tot een samenhangend plan.
De opstelling van mijn proefproject “the East in The West” zal nog tot 31 december 2009 bestaan, en u bent van harte uitgenodigd zich op de hoogte te komen stellen van 13 tot 17 uur.
Met vriendelijke groet,
Herman Ingenhoes
Naschrift november 2010.
De promotie van het initiatief ‘the East in the West’ is in 2010 een nieuwe fase ingegaan.
Het pilot project in de Nieuwe Hoogstraat werd opgeheven, en het voorstel voor een uitgebreid vervolg in de historische binnenstad van Amsterdam werd met belangstelling ontvangen door alle aangeschreven instellingen.
De verwachting is dat het initiatief nu ondergebracht zal worden in een stichting die de uitvoering met behulp van fondsenwerving zal realiseren.
|
|
© eastinthewest.nl
correspondentie met het stadsdeel over het initiatief:
-Overleg met coalitieproject 1012
-Correspondentie met de Universiteit van Amsterdam over de toekomst van het Oostindisch Huis.
-Bekendmaking van het plan aan de Uva de Musea en Stadsgoed N.V. |
|
De bekendmaking van het plan en verzoek tot samenwerking gericht aan: Het Amsterdams Historisch Museum, Het Rijksmuseum en Stadsgoed NV. |
|
In vervolg op het overleg met het stadsdeel centrum heb ik mijn plan toegelicht voor het coalitieproject 1012,
het plan voorgelegd aan de Universiteit van Amsterdam in verband met de toekomst van het Oost Indisch Huis,
feedback gevraagd aan het Rijks- en Amsterdams Historisch Museum en de Vastgoedeigenaren in het stadshart.
Hieronder een resumé van de briefwisseling.
|
|
De binnenplaats van het Oostindisch huis. |
|
Het complex van het Oostindish huis en het Bushuis in de Oude Hoogstraat, 17de eeuwe ets |
|
het Oost-Indisch Huis en het Bushuis in de Oude Hoogstraat illustratie van Reinier Vinkeles uit 1768 |